CAO

C-wat? Cao, iets met werk. Helemaal niet gek dat je niet weet wat het is. Maar, wat is een Cao dan? We hebben het je gemakkelijk gemaakt en het voor je uitgezocht!

Wat is een cao?

Wat is een cao nou precies? Een cao staat voor collectieve arbeidsovereenkomst. Het is een overeenkomst dat gesloten wordt voor een grote groep mensen waarin afspraken staan over arbeidsvoorwaarden. Hier worden dus de rechten en plichten tussen werkgevers en werknemers geregeld. Denk bijvoorbeeld aan loon, werktijden, vakantie, toeslagen en pensioen.

Wie maken de cao-afspraken?

Deze worden gemaakt tussen werkgeversorganisaties, werkgevers en vakbonden. Voor een hele sector óf voor één bedrijf. Of een cao ook geldig is voor jou, ligt aan het soort bedrijf en/of branche waar je werkt. Je kunt altijd even vragen of jouw werkgever zelf een cao heeft opgesteld of lid is van een werkgeversorganisatie die een cao heeft afgesloten voor de desbetreffende bedrijfstak.

Soorten collectieve arbeidsovereenkomsten

Bij collectieve arbeidsovereenkomsten (cao) wordt er onderscheid gemaakt tussen intersectorale cao’s, sectorale cao’s en ondernemings-cao’s.

• Intersectorale cao: Een intersectorale cao wordt gesloten binnen de Nationale Arbeidsraad (NAR). Het behandelt de meest essentiële rechten en plichten en geldt in principe voor elke werkgever en werknemer in de privésector in België. Voor de intersectorale cao’s is het typisch dat ze een nummering krijgen. Elke cao krijgt een nummering. Een voorbeeld hiervan is cao 109: ontslagmotivering.
• Sectorale cao: De sectorale cao wordt opgesteld in een paritair comité en geldt voor een bepaalde bedrijfstak. Het gaat hierbij dus om afspraken die worden gemaakt specifiek voor 1 sector, waardoor het toepassingsgebied een stuk beperkter is dan bij de intersectorale cao. Een voorbeeld is cao’s in verband met specifieke gevarenpremies.
• Ondernemings-cao: De ondernemings-cao, oftewel bedrijfs-cao, wordt door de werkgever en werkgeversorganisatie opgesteld en geldt voor alle individuele medewerkers in een bedrijf. Een voorbeeld is een cao over flexibiliteit van de wekelijkse arbeidsduur.

Wanneer een bedrijf zelf een cao opstelt mag het niet tegen de afspraken van de intersectorale cao en sectorale cao ingaan. De afspraken moeten daarnaast op zijn minst evenwaardig zijn, dus de vakantiedagen mogen bijvoorbeeld niet minder zijn dan in de sectorale cao is vastgelegd. Verder kunnen werknemers zelf niet cao’s afsluiten. Het moet gebeuren door vertegenwoordigers van een representatieve vakorganisatie, zoals de ALCVB, het ACV, en het ABVV.

Dit geldt dan niet voor de ondernemings-cao, omdat de werkgevers in het bedrijf het natuurlijk zelf kunnen doen. Op sectoraal en intersectoraal niveau worden de werkgevers vertegenwoordigd door de representatieve werkgeversorganisaties, zoals het VBO, de UNIZO, het UCM, de Boerenbond, en UNISOC.

Opzegging van je cao

Beide partijen hebben het recht om de cao op te zeggen voor een bepaalde tijd of onbepaalde tijd. Hoe dit hoort te verlopen en de opzeggingstermijn van de cao staan allemaal vastgelegd in de cao. De opzegging van een cao gaat via een opzeggingsakte die je neerlegt op de griffie van de Algemene Directie Collectieve Arbeidsbetrekkingen. Daarna registreren of weigeren zij de opzeggingsakte.

Cao wijzigen, verlengen of vervangen

Cao’s, van bepaalde of onbepaalde tijd, kunnen constant gewijzigd of vervangen worden als beide partijen akkoord gaan. Het verlengen van een cao met bepaalde tijd is ook gewoon mogelijk. Let wel op dat dit moet gebeuren binnen de geldigheidsduur van de cao!