Burn-out

Plat gezegd is een burn-out een manier waarop je lichaam zegt: uh... dacht het niet, hier heb ik de energie niet voor. Een burn-out is een zeer serieuze situatie die zich niet beperkt tot een bepaalde leeftijdsgroep; iedereen kan een burn-out krijgen. Sterker nog, burn-outs komen steeds vaker voor onder studenten en de cijfers blijven stijgen. Het is zeker geen zaak die onderschat mag worden en het is meer dan gestrest zijn.

Wat is een burn-out?

Maar goed, wat is een burn-out nu precies? Een burn-out is het resultaat van een langdurige periode aan emotionele overbelasting en stress. De symptomen van een burn-out kenmerken zich onder andere door fysieke en mentale uitputting, overgevoeligheid voor emoties en stressvolle situaties, en veel last hebben van mood swings. Dit komt allemaal doordat je eigenlijk te lang over je eigen grenzen bent gegaan. Burn-out kenmerken zijn niet te verwarren met overspannen zijn, aangezien je klachten dan over een kortere periode gaan en meestal minder heftig zijn dan wanneer je een burn-out hebt.

Heb je het idee dat je met een burn-out te maken hebt? Neem dan iemand in vertrouwen en praat erover. Dit is een hele moeilijke, en tegelijkertijd ontzettend moedige stap om te zetten! Vragen om een luisterend oor of hulp vergt heel veel moed. Tegelijkertijd stel je je natuurlijk kwetsbaar op, wat gek kan aanvoelen. Maar je doet dit voor een goed doel: een gezondere, vrolijkere jij die zijn/haar grenzen veel beter leert aanvoelen!

Wat te doen bij een burn-out?

Nu we behandeld hebben wat een burn-out is, willen we natuurlijk weten wat te doen bij een burn-out. Hierbij is de vraag: hoe ziet de burn-out behandeling eruit of wat moet je nu eigenlijk doen als je een burn-out blijkt te hebben? Het behandelen van een burn-out kan een langdurig proces zijn, over het algemeen wordt hier een huisarts of een praktijkondersteuner ingeschakeld voor begeleiding. Soms kun je doorverwezen worden naar een psycholoog voor begeleiding of therapie. In ieder geval een persoon die je gaat helpen weer een gezonde balans te krijgen tussen inspanning en ontspanning. Tijdens het behandelen kijk je samen met een professional naar hoe jij omgaat met stress en spanning, en hoe je dit eventueel kunt verbeteren. Medicijnen worden liever niet gebruikt, want dit versnelt de burn-out behandeling niet. Het is belangrijk om bepaalde signalen vroeg te leren herkennen, zodat je beter van jezelf weet wanneer je over een grens heen gaat. Op deze wijze krijg je allemaal handvatten aangereikt, zodat je sterker in je schoenen staat en niet nog een keer in een burn-out terecht komt!

Burn-out herstel

Het proces van herstellen van een burn-out verschilt per persoon. De mate waarin jij actief zoekt naar oplossingen om op andere manieren met stress te dealen kan ontzettend bijdragen aan het herstelproces. Zoals eerder gezegd, het behandelen en herstellen van een burn-out wordt voornamelijk gedaan onder begeleiding. Het is vooral belangrijk niks te willen overhaasten, want juist op deze manier werk je jezelf tegen.

Het herstel van een burn-out kun je opdelen in drie hoofdfasen:

• Accepteer dat je een burn-out hebt. Wees hier eerlijk over naar jezelf toe. Wees lief voor jezelf en gun jezelf de rust die je nodig hebt;
• Je kunt een lijstje maken met punten waarvan jij denkt dat de oorzaken zijn voor de stress en spanning in jouw leven;
• Bedenk (samen met ingeschakelde hulp) een oplossing om die stress en spanning te verminderen en probeer dit ook uit te voeren.

Het belangrijkste voor een burn-out herstel is dat je de oorzaken van stress vindt en je een gezonde inspanning-ontspanning balans weet te vinden. Ondanks dat werk een reden kan zijn van een burn-out, wordt het wel vaak aangeraden om te blijven werken zolang hier maar een gelijk aantal ontspannende activiteiten tegenover staan. Maar nogmaals, neem eerst iemand in vertrouwen bij wie je je verhaal kwijt kunt en maak een afspraak bij de huisarts. Zij kunnen je verder helpen.

Burn-out preventie

Om eerlijk te zijn; er is geen volledig stappenplan om te werken aan een burn-out preventie, want soms heb je het zelf niet eens door dat je het risico loopt om een burn-out te krijgen. Wat we er zelf aan kunnen doen blijft natuurlijk de grote vraag. We kunnen wel wat tips meegeven om wellicht wat stress van je weg te nemen. Echte burn-out preventie is het dus niet, maar wat tips in self-care kunnen nooit kwaad:

1. Laat het los
De eerste tip is om dingen leren los te laten. Mensen willen het liefst alles onder controle hebben, wetende dat dit eigenlijk onmogelijk is. Je hebt bijvoorbeeld geen controle over of je jouw presentatie voor school precies zo hebt gemaakt zoals de leraar het in zijn hoofd heeft. Je hebt geen controle over de vragen die de leraar gaat stellen. Je hebt geen controle over of hij je een voldoende of onvoldoende gaat geven. Maar je hebt wel de controle over jezelf en jouw gevoelens. Vertrouw op jezelf, je gevoel en op wat je kunt. Ontlast jezelf van druk en stress door dingen waar je geen controle over hebt te laten gaan. Hier kan mindfulness je wel eens bij helpen.

2. Wees eerlijk
Deze tip is al langsgekomen in de drie fases van het herstel “wees eerlijk tegen jezelf”. Merk je dat je niet lekker in je vel zit? Negeer het absoluut niet, neem het serieus en trek aan de bel. Ga praten met je vrienden of je ouders. Zij kunnen jou dat inzicht geven waardoor er weer overzicht komt in je leven, of ze zorgen voor een second opinion waardoor je gemakkelijker de knoop kan doorhakken van een stressvolle situatie.

3. Durf nee te zeggen
Deze laatste tip is erg belangrijk voor het voorkomen van extra drukte en stress in je sociale leven, namelijk: ‘nee’ zeggen is geen misdaad. Het is je waarschijnlijk vaker gezegd, maar het is erg verleidelijk om toch ‘ja’ te zeggen of je voelt toch een druk om altijd ‘ja’ te zeggen bij bepaalde situaties. Ook sociale situaties kan voor stress zorgen. Waarschijnlijk denk je: “Met vrienden zijn is toch relaxen”, maar ook met vrienden zijn kan voor stress zorgen. Gun jezelf die rust en zeg af en toe ‘nee’. Je vrienden zullen het wel begrijpen!